Η σύγχρονη άποψη για την αντιπλημμυρική προστασία ώστε να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα!

του Βασίλη Σμυρόγλου

Το επόμενο διάστημα υποθέτω ότι θα ξεκινήσει το έργο της διευθέτησης του ρέματος Ξηροποτάμου Ηγουμενίτσας, που βρίσκεται εντός του εγκεκριμένου σχεδίου της πόλης και καταλήγει στην οδό 49 Μαρτύρων.

Τα έργα αντιπλημμυρικής προστασίας αποτελούν πλέον αναγκαία έργα υποδομής αφού η αστάθεια που παρατηρείται στο κλίμα τα τελευταία χρόνια δημιουργεί όλο και περισσότερο ακραία φαινόμενα που δεν εντάσσονται σε αυτό που ονομάζουμε «κλιματική μεταβλητότητα». Τα ισχυρά αυτά φαινόμενα, που συμβαίνουν όλο και πιο συχνά, απαιτούν την επιτακτική βελτίωση της αντιπλημμυρικής προστασίας σε επίπεδο Δήμων.

Πολύ περισσότερο του Δήμου Ηγουμενίτσας, που ούτως ή άλλως είχε πάντα προβλήματα στον αστικό ιστό της πόλης αλλά και σε περιοχές όπως στο Μαυρούδι, τη Νέα Σελεύκεια την Πλαταριά, τα Σύβοτα και την Πέρδικα. Οι εικόνες από τις ζημιές που έχουν προκληθεί σε νοικοκυριά, επιχειρήσεις και καλλιέργειες από πλημμύρες, παλιότερα και πρόσφατα, είναι εικόνες που πρέπει να εργαστούμε για να μην υπάρξουν ξανά.

Αλλά να εργαστούμε μεθοδικά και αποτελεσματικά και όχι με ένα έργο κάθε πέντε χρόνια!

Η στερεότυπη λύση που συνήθως δίνεται είναι η εκπόνηση μελετών και η κατασκευή μεγάλων αντιπλημμυρικών έργων στην πεδινή ή την παράκτια περιοχή της λεκάνης απορροής, όπως το συγκεκριμένο έργο του Ξηροπόταμου. Κατά γενική ομολογία αυτά του είδους τα έργα είναι πολύ υψηλού κόστους, χρειάζονται αρκετά χρόνια για να «ωριμάσουν» και πολύ περισσότερα για να υλοποιηθούν.

Η σύγχρονη άποψη για την αντιμετώπιση των πλημμυρών είναι συμπληρωματικές γρήγορες επεμβάσεις (σε ψηλότερα ίσως υψόμετρα) μικρού σχετικά κόστους που μπορούν πιο εύκολα να χρηματοδοτηθούν.

Ένας «έξυπνος» δηλαδή σχεδιασμός που θα βασίζεται σε μικρά αποτελεσματικά κατανεμημένα έργα σε επιλεγμένες θέσεις στη συνολική λεκάνη απορροής.

Στόχος αυτών των μικρών παρεμβάσεων (που θα είναι διαφορετικές σε κάθε λεκάνη απορροής) είναι η καθυστέρηση της ροής σε ορισμένες διαδρομές, η διευκόλυνση της ροής σε άλλες διαδρομές, η συγκράτηση των φερτών υλικών, η σταθεροποίηση της κοίτης και των πρανών σε ορισμένα τμήματα του ρέματος και η ομαλοποίηση της ροής σε άλλα τμήματα με την απομάκρυνση εμποδίων στη ροή.

Η υιοθέτηση τέτοιων λύσεων μπορεί να φέρει πολύ πιο γρήγορα αποτελέσματα απ’ ότι τα μεγάλα έργα διευθέτησης.

Μια άλλη επίσης πολύ χρήσιμη πρακτική είναι η σύναψη συμβάσεων με «εξωτερικούς» αναδόχους εργολάβους, τριετούς για παράδειγμα διάρκειας, για τους καθαρισμούς των ρεμάτων και των φρεατίων, ούτως ώστε να υπάρχουν συνεχώς ενεργές συμβάσεις που θα επιτρέπουν την έγκαιρη και συστηματική προληπτική δράση απέναντι στα έντονα καιρικά φαινόμενα και όχι δράσεις μόνο την περίοδο που συμβαίνουν οι πλημμύρες.

Είμαι βέβαιος ότι άνθρωποι σαν τον Αντώνη Μπέζα με την τεχνική κατάρτιση που έχουν, μπορούν να αντιληφθούν και να εφαρμόσουν έναν τέτοιο “έξυπνο” σχεδιασμό!

Βασίλης Σμυρόγλου

Τοπογράφος Μηχανικός ΑΠΘ

Ηγουμενίτσα